Wat is het verschil tussen een evacuatiedoek, evacuatiematras en evacuatiestoel?

Bij een noodsituatie moet je snel en veilig mensen kunnen evacueren. Maar welk hulpmiddel gebruik je: een evacuatiedoek, een evacuatiematras of een evacuatiestoel? Ze lijken misschien op elkaar, maar hebben elk een ander doel en gebruiksmoment. In dit artikel leggen we de verschillen uit en helpen we je de juiste keuze te maken voor jouw organisatie.

Wat is een evacuatiedoek?

Een evacuatiedoek is een stevig doek dat je onder een matras bevestigt. Het wordt vooral gebruikt in ziekenhuizen, zorginstellingen en verpleeghuizen. Bij een brand of andere noodsituatie kan het personeel het hele matras – met patiënt erop – snel over de grond trekken naar een veilige plek.

Kenmerken van een evacuatiedoek:

• Zit vast onder het bed en is altijd klaar voor gebruik.

• Zeer geschikt voor liggende patiënten die niet zelfstandig kunnen bewegen.

• Kost weinig extra tijd in een panieksituatie: geen tillen nodig, alleen trekken.

Wat is een evacuatiematras?

Een evacuatiematras lijkt op een dun matras met handgrepen. Je legt het matras onder een persoon die niet zelf kan lopen en fixeert hem met stevige banden. Daarna kun je hem slepen of dragen naar een veilige plek.

Kenmerken van een evacuatiematras:

• Los hulpmiddel dat vaak in trappenhuizen of gangen wordt opgeborgen.

• Geschikt voor zowel horizontale als verticale evacuaties.

• Handig bij scholen, bedrijven of sportlocaties waar geen ziekenhuisbedden zijn.

Wat is een evacuatiestoel?

Een evacuatiestoel is een opklapbare stoel met wieltjes en glijbanden, speciaal ontworpen om mensen veilig via trappen te verplaatsen. De stoel wordt vaak gebruikt in kantoren, scholen of openbare gebouwen waar meerdere verdiepingen zijn.

Kenmerken van een evacuatiestoel:

• Ideaal voor trappen en smalle gangen.

• Snel inzetbaar: klap uit, zet de persoon erin en rol naar beneden.

• Vaak voorzien van remmen en veiligheidsgordels.

Wanneer kies je welk hulpmiddel?

De keuze hangt af van de situatie en doelgroep:

• Zorginstellingen met bedlegerige patiënten → Evacuatiedoek onder elk bed.

• Bedrijven en scholen zonder bedden → Evacuatiematras of stoel, afhankelijk van trappen en afstanden.

• Gebouwen met meerdere verdiepingen → Evacuatiestoel voor snelle en veilige verplaatsing via trappen.

Veel organisaties combineren meerdere hulpmiddelen, zodat ze voorbereid zijn op verschillende scenario’s.

Hoe bereid je je voor?

Een evacuatiemiddel is pas effectief als iedereen weet hoe het werkt en het direct inzetbaar is. Denk daarom verder dan alleen aanschaf:

Analyseer het gebouw

Loop het hele pand door en bekijk waar de grootste risico’s zitten. Zijn er trappen, smalle gangen of meerdere verdiepingen? Moeten mensen horizontaal of verticaal verplaatst worden? Deze analyse bepaalt hoeveel middelen je nodig hebt en waar je ze ophangt of neerlegt. Noteer deze plekken ook in het ontruimingsplan.

Bepaal de doelgroep

Zijn er bedlegerige patiënten, jonge kinderen, ouderen of mindervaliden aanwezig? Elk hulpmiddel werkt beter in een specifieke situatie. Voor een zorginstelling met veel bedden is een evacuatiedoek logisch, terwijl een school vaak beter af is met een evacuatiematras of -stoel.

Zorg voor duidelijke instructies

Hang instructiekaarten bij de hulpmiddelen en gebruik duidelijke pictogrammen. Voeg deze ook toe aan de BHV-mappen of digitale veiligheidsplannen. Zo weten ook tijdelijke medewerkers of vrijwilligers wat ze moeten doen.

Train en oefen regelmatig

Plan meerdere keren per jaar een oefening waarin medewerkers de hulpmiddelen daadwerkelijk gebruiken. Laat ze een evacuatie uitvoeren over trappen of door smalle gangen, zodat ze weten wat er in een noodsituatie van hen wordt verwacht. Na elke oefening kun je verbeterpunten doorvoeren.

Controleer en onderhoud

Controleer periodiek of alle hulpmiddelen compleet en onbeschadigd zijn. Controleer bij matrassen en stoelen of banden en handgrepen intact zijn. Voor doeken: check of ze nog goed bevestigd zijn onder de matrassen.

Advies nodig over de juiste oplossing?

Bij Paxwinkel.nl vind je een compleet assortiment evacuatiemiddelen, van doeken en matrassen tot stoelen. Onze specialisten helpen je kiezen wat past bij jouw gebouw en doelgroep. Bel 0321-381346 of mail naar [email protected] voor persoonlijk advies.